Hình ảnh hiếm của cây Tiền hồ Nam

Tiền hồ nam là một loại dược liệu quý trong Đông y, được biết đến với nhiều công dụng chữa bệnh hiệu quả. Tên khoa học của tiền hồ nam là Peucedanum decursivum Maxim, thuộc họ Hoa tán (Apiaceae).

Đặc điểm

Tiền hồ nam là cây thân thảo, mọc thẳng đứng, chiều cao dao động từ 0,7 - 1,4m. Thân cây có nhiều khía dọc, phân thành nhiều nhánh. Lá mọc ở gốc cây lớn, 1 – 2 lần xẻ lông chim với phần cuống hình dạng bầu dục, răng cưa to, chiều dài từ 14 – 30cm. Lá ở thân nhỏ có cuống ngắn, bẹ lá rộng và phồng. Hoa có màu tím, mọc thành cụm tán kép. Quả có dạng bầu dục, rộng 3 – 5mm và dài 5 – 7mm.

Tên gọi khác

Tiền hồ nam còn được gọi là quy nam, thổ đương quy, sạ hương thái, tử hoa tiền hồ.

Dược tính

Tiền hồ nam có vị cay, đắng, tính hơi hàn, quy vào kinh Tỳ và Phế. Thường được sử dụng để tuyên tán phong nhiệt, giảng khí trừ đàm và hạ khí chỉ ho.

Bộ phận sử dụng

Rễ của cây tiền hồ nam được sử dụng làm dược liệu.

Phân bố

Tiền hồ nam phân bố chủ yếu ở Trung Quốc, đặc biệt là ở các tỉnh Hàng Châu, An Huy, Phúc Kiến, Thiểm Tây, Quảng Châu. Ở Việt Nam, tiền hồ nam mọc nhiều ở Đồng Đăng, Lạng Sơn.

Thành phần hoá học

Tiền hồ nam chứa các thành phần hóa học như nodakenin, tinh dầu, spongosterola và tanin. Nodakenin khi thủy phân sẽ biến đổi thành nodakenetin hoặc glucose.

Công dụng

Công dụng dược lý

Tiền hồ nam có tác dụng hạ khí, giảm ho, tán phong nhiệt và tiêu đờm. Thuốc có công dụng an thần, giải nhiệt, ức chế virus gây bệnh cúm, nấm và có tác dụng chống viêm. Tiền hồ nam giúp tăng lưu lượng máu của động mạch vành, ức chế ngưng tập tiểu cầu và giãn động mạch vành.

Công dụng dân gian

Trong dân gian, tiền hồ nam được dùng để chữa ho khan, ho có đờm do viêm phế quản, cảm lạnh, cảm cúm, viêm amidan, viêm họng và một số bệnh lý khác ở cơ quan hô hấp trên.

Công dụng từng bộ phận

• Rễ: Dùng để trị chứng khó tiểu, sốt không đổ mồ hôi, kinh nguyệt không đều.
• Lá: Có thể dùng để thanh nhiệt và giải độc.

Bài thuốc dân gian thường áp dụng

Một số bài thuốc dân gian sử dụng tiền hồ nam bao gồm:

• Chữa viêm khí quản: Dùng bối mẫu, đào nhân, tang bạch bì và tiền hồ mỗi thứ 10g, khoản đông hoa 8g, cam thảo 3g và cát cánh 5g sắc với 600ml nước, còn lại 200ml, chia thành 3 lần uống trong ngày.
• Chữa viêm amidan và viêm họng thể phong nhiệt: Dùng cát cánh, tiền hồ và bạc hà mỗi thứ 6g, hạnh nhân và ngưu bàng tử mỗi thứ 10g sắc uống.
• Trị cảm mạo đau đầu: Dùng bạch chỉ, tiền hồ và kinh giới mỗi thứ 10g sắc uống.

Lưu ý khi sử dụng

Không nên sử dụng tiền hồ nam cho phụ nữ mang thai và người có cơ địa dị ứng với thành phần của cây.

Kết luận

Tiền hồ nam là một dược liệu quý với nhiều công dụng chữa bệnh hiệu quả. Tuy nhiên, cần sử dụng đúng cách và tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi dùng.