Hoa của cây Sài Hồ Nam

Sài hồ nam là một loại dược liệu quý trong Đông y, được biết đến với nhiều công dụng chữa bệnh hiệu quả. Tên khoa học của sài hồ nam là Pluchea pteropoda Hemsl, thuộc họ Cúc (Asteraceae).

Đặc điểm

Sài hồ nam là cây thân thảo, sống lâu năm, cao khoảng 40-60 cm. Thân cây hình trụ nhẵn, màu đỏ nâu, phân nhiều cành ở phần ngọn. Lá mọc so le, hình bầu dục hoặc hình trứng ngược, dài từ 3-4 cm và rộng 1-2 cm, mép lá có răng cưa, phiến lá dày và có mùi thơm hắc. Hoa mọc ở kẽ lá hoặc đầu cành, có màu đỏ nhạt thiên tím. Quả có 10 cạnh, có lông và có quả vào tháng 5 đến tháng 7.

Tên gọi khác

Sài hồ nam còn được gọi là cây lức, hải sài hoặc cúc tần biển.

Dược tính

Sài hồ nam có vị đắng, tính hơi lạnh, quy vào kinh Can và Đởm. Thường được sử dụng để phát tán phong nhiệt, lợi tiểu, giải uất và điều kinh.

Bộ phận sử dụng

Rễ và lá của cây sài hồ nam được sử dụng làm dược liệu, nhưng rễ được dùng phổ biến hơn.

Phân bố

Sài hồ nam phân bố chủ yếu ở các vùng ven biển nhiệt đới châu Á, từ phía Nam Trung Quốc đến Việt Nam, Thái Lan, Campuchia. Ở Việt Nam, sài hồ nam thường phổ biến ở các tỉnh ven biển, nhiều nhất là ở miền Trung và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long như Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa.

Thành phần hoá học

Sài hồ nam chứa tinh dầu, flavonoid, hợp chất saponin và triterpenoid.

Công dụng

Công dụng dược lý

Sài hồ nam có tác dụng thoái nhiệt, giải uất, điều kinh, phát biểu, hòa lý, thăng dương, sơ can chỉ thống. Thuốc có công dụng an thần, giải nhiệt, ức chế vi khuẩn lao, kháng virus bại liệt, virus cúm và tác dụng chống viêm tương tự corticoid. Sài hồ nam giúp hạ mỡ trong máu, lợi mật và bảo vệ gan.

Công dụng dân gian

Trong dân gian, sài hồ nam được dùng để chữa các chứng khó tiểu, sốt không đổ mồ hôi, trị các chứng ngoại cảm, kinh nguyệt không đều, sốt rét, hoa mắt, ù tai, trẻ bị lên đậu, sởi.

Công dụng từng bộ phận

• Rễ: Dùng để trị chứng khó tiểu, sốt không đổ mồ hôi, kinh nguyệt không đều.
• Lá: Có thể dùng để thanh nhiệt và giải độc.

Bài thuốc dân gian thường áp dụng

Một số bài thuốc dân gian sử dụng sài hồ nam bao gồm:

• Chữa sốt rét: Dùng rễ sài hồ nam sắc nước uống.
• Trị kinh nguyệt không đều: Dùng bột rễ sài hồ nam pha nước uống.

Lưu ý khi sử dụng

Không nên sử dụng sài hồ nam cho phụ nữ mang thai và người có cơ địa dị ứng với thành phần của cây.

Kết luận

Sài hồ nam là một dược liệu quý với nhiều công dụng chữa bệnh hiệu quả. Tuy nhiên, cần sử dụng đúng cách và tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi dùng.